Интишорот

Халқи тоҷик табиатан соҳиби хиради азалӣ ва фарҳанги ҷаҳонгир буда, дар тўли таърихи зиёда аз шашҳазорсолаи худ ба мушкилоти зиёде мувоҷеҳ гардида, фитрати азалии худро, ки бо сабру субот устувор аст, аз даст надодааст ва дар баробари ҳамагуна маҳрумиятҳо мондагору пирўз ва устувору побарҷо мондааст.

Рўзи 6 майи соли 2020 нависанда, адабиётшинос ва фарҳангшиноси тоҷик Ҳасани Муҳаммадӣ дар синни ҳаштодсолагӣ аз олам чашм пўшид. Яке аз шахсони соҳибмаърифате буд, ки дар риштаҳои адабиёт, фарҳангшиносӣ, рӯзноманигорӣ, омӯзгорӣ ва чанде дигар фаъолияти пурмаҳсул дошт. Ҳасани Муҳаммадӣ 30 октябри соли 1940 дар маҳаллаи Баландпояи шаҳристони Дарбанди ноҳияи Бойсуни вилояти Сурхондарё таваллуд ёфтааст.

Дар санаи 12 майи соли 2000  бо ташаббуси фарҳангпарваронаи Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон  Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон «Оид ба рушди минбаъдаи санъати иҷрогарии шашмақом дар Тоҷикистон» ба имзо расид, ки барои рушди санъати шашмақомхонӣ дар кишвар заминаи мусоид фароҳам овард. 12 майи соли равон ба қабули қарори мазкур 20 сол пур шуд.

Пажўҳишгоҳи илмӣ-тадқиқотии фарҳанг ва иттилоот бо андўҳи гарон хабар медиҳад, ки рўзи 1-уми майи соли 2020 донишманди тоҷик, сарояндаи мумтози таронаҳои классикӣ, номзади илмҳои таърих, муовини директори  Пажўҳишгоҳи илмӣ-тадқиқотии фарҳанг ва иттилоот Абубакр Зубайдӣ баъд аз бемории начандон тўлони олами фониро видоъ гуфт.

Маросими никоҳ (пурсон-пурсонак). Ин маросимро бо номи никоҳи мусулмонӣ дар саросари кишвар ном мебаранд. Аз рўи анъана он як навъ маросимест, ки розигии навхонадоронро пурсида, бо хондани хутбаи никоҳи исломӣ онҳоро барои ба зиндагии мустақилона қадам гузоштан раҳнамун месозанд. Ҷараёни никоҳ дар ҳама минтақаи кишварамон қариб, ки якранг мегузарад, аммо тибқи бовару этиқодҳо дар баъзе маҳалҳо тафовутҳои ҷузъӣ дида мешавад.

Ҳар як халқу миллат дорои фарҳангу тамаддун ва урфу одатҳои махсусе мебошанд, ки вобаста ба он мамлакаташонро муаррифӣ менамоянд. Аз ҷумла мардуми тоҷик низ  соҳиби анъана, урфу одат, ҷашну маросимҳои миллие мебошанд, ки дар байни дигар қавму миллатҳо фарҳанги волои моро инъикос намудааст. Муҳаққиқони русу тоҷик дар бораи қисми зиёди ҷашну маросимҳо ба қадри имкон тадқиқот анҷом дода, то ҷое онҳоро табақабандӣ намудаанд.

Миёни равшанфикрони тоҷик камтарин нафаронеро метавон пайдо кард, ки фаъолияти меҳнатии худро аз кори омўзгорӣ шурўъ намуда, минбаъд дар самтҳои гуногуни эҷодӣ қувва озмуда, ба комёбиҳои назаррас ноил шуда бошанд. Нависанда Садриддин Ҳасанзода аз зумраи чунин нафаронест, ки бо шарофати фаъолияти рўзноманигорӣ андешаҳои публитсистиаш шакл гирифта,

Бозиҳои анъанави бачагона бахши алоҳидаи фарҳанги ғайримодии мардуми тоҷик маҳсуб меёбад, ки он дар тўли садсолаҳо ҳамдаму ҳамқадами фарзандони халқи тоҷик, хусусан, наврасону ҷавонон буд. Ногуфта намонад, ки бозиҳои суннати  тоҷикон аз ҷиҳати серҳаракат буданашон як воситаи хуби тарбияи ҷавонону наврасон дар рўҳияи тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш шуда метавонад.