Созу навои даврони Сосониён:

Аввали соли 220 милодӣ ҳукмрони вилояти Истахр (дар қаламрави Форс) Ардашери I Бобакони Сосонӣ ҳокими тамоми Форс эълон шуд ва чор сол баъд вай охирин намояндаи ашкониён Ардавони I-ро шикаст дод ва дар як қаламрави бузург давлат ташкил намуд. Бо вуруди Ислом дар миёнаҳои асри YII милодӣ ин давлати муқтадир ба ҳастии худ поён дод.
Давраи Сосониён як давраи ташаккули миллатҳои ин қаламрав маҳсуб мешавад ва як бахши азими қаламрави имрӯзаи Осиёи Марказӣ низ тобеъи ҳамин империя буд.

барчасп: 

Саидқул Билолов

Аз ҷумлаи сарояндагони навсаро ва соҳибмактаб аст. Ҳарчанд намояндаи мардум дар парламон буд ва сарварии Кумитаи Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба илм, маълумот, фарҳанг ва сиёсати ҷавононро ба ӯҳда дошт, аз курсии парламон боз ба ҳамон дастаи “Дарё” баргашт, вале рӯ ба сиёсат наовард. Ҳатто замоне ҳам, ки парламоннишин буд, ҳарфаш бӯи сиёсат надошт.
     Мавлудаш 5-уми декабри соли 1953 будааст ва макони таваллуди ӯ ноҳияи Данғара. Вале касе нашунидааст, ки аз данғарагӣ будан нозад. Худро шахсияти эътирофшуда

барчасп: 

Валерий Аҳадов

АҲАДОВ Валерий Боқиевич. Аз ҷумлаи маъруфтарин ва муваффақтарин коргадонҳои синамои кишвар аст. 9-уми августи соли 1945 дар шаҳри Самарқанд дида ба олам кушодааст.
     Хатмкардаи факултаи коргадонии Институти давлатии умумииттифоқии кинематографияи Маскав (соли 1970). Котиб (солҳои 1976 – 78) ва котиби якуми Иттифоқи кинематографистони Тоҷикистон (солҳои 1978 – 1986), коргадони киностудияи «Тоҷикфилм» (солҳои 1986 –1988), саркоргардони Театри давлатии драмаи русии ба

Хушнависон ва хаттотони машҳури форс-тоҷик

АСАДУЛЛОҲИ ШЕРОЗӢ, соли таваллудаш номаълум, хаттот ва хушнависи эронӣ. Муҳаммадшоҳи Қочор ба ў лақаби «Котибуссултон» дода буд.
Асадуллоҳи Шерозӣ хатро бештар бо рангҳои гуногун навиштааст. Аз навиштаҳои ў намунаҳо боқӣ мондаанд, ки нусхаи «Мантиқ-ут-тайр»-и Шайх Аттор (китобаташ 1938) аз ҷумлаи онҳост.
  Соли 1851 аз олам даргузаштааст.
***   ***   ***   ***

барчасп: 

Созҳои мусиқӣ: Барбат

БАРБАТ, сози қадимаи тории захмавии мусиқӣ аз ихтирооти мардуми эронинажод. Барбат аслан калимаи форсӣ-тоҷикӣ буда, аз ду калима – «бар» (ба маънои сина, паҳлу) ва «бат» (мурғобӣ) таркиб ёфтааст. Косаи барбат бар тақлиди синаи мурғобӣ (дастааш кӯтоҳ) сохта шудааст. Аввал чунин навъи барбат маъмул буда, дар аҳди хилофати араб онро барбати шабутӣ (дастакӯтоҳ) меномиданд.
Барбат дар замони салтанати Сосониён дар байни арабҳо шӯҳрат ёфт. Аввалин арабе, ки ин сози мусиқиро ба кишвараш бурда, навохтани онро ба ҳамдиёронаш ёд дод,

барчасп: 

Абармардони созу наво: БОРБАДИ МАРВАЗӢ

Борбад аз ҷумлаи маъруфтарин чеҳраҳои ҳунар аст. Хунёгарест, ки назирашро таърихи башар ёд надошта. Ҳам месуруд, ҳам менавохт, ҳам оҳанг эҷод менамуд ва бузургтарин базмҳои шоҳонаро обод мекард.
     Борбад (тақр. 585 – 89, Нисо (Нусай), Марв – 628 – 38, Тайсафун, Марв), сароянда, навозанда, мусиқидони форс-тоҷик, асосгузори маҷмўи силсилавии мусиқии устодонаи форсӣ-тоҷикӣ ва Шарқ аст. Вай бо номҳои Борбади Марвазӣ, Борбади Ромишгар, Паҳлапат, Фаҳлбад, Фаҳлбоз (Pahlapat, Fahlbad, Fahlbaz) ҳам ёд мешавад.

барчасп: 

Сурудаҳои мардумӣ: Алла

     АЛЛА, суруди маъмули халқист, ки ҳангоми хобондани кўдак месароянд.
     Алла матни махсус надорад. Онро модарон ҳангоми гаҳвораҷунбонӣ бадоҳатан эҷод мекунанд. Баъзан шеърҳои халқӣ ё китобӣ, ки рўҳи ҳузнангез дошта бошанд, ба сифати алла суруда мешаванд.
     Дар алла руҳия ва эҳсоси модар, орзуву умедҳои ў барои хушбахтии кўдак ифода меёбад. Алла одатан, бо калимаҳои «алла, аллаё, алла» ё «алла гўям, аллаё», ки дар охири ҳар мисраъ такрор мешаванд, оғоз меёбад.

Страницы