Ҳунаркада

Қабл аз гандумро ба ҷуволу халтаҳо бардоштан барои эшони деҳа ва имоми масчид «хақкуллох» (ҳаққи Аллох)-гуён як-ду ғалбер гандумро фиристода дуо мегирифтанд. Дар ин маврид кишоварзони Қаротегину Дарвоз гандуми «Хақкуллох»-ро ба эхтиёҷмандон ё муаллими мактаби деҳа медоданд. «Ҳаққуллох»-ро бо нияти ҳалол кардани хирмани гандум, ки говони ҷуфтӣ ҳангоми хирманкуби бо саргини худ «ҳаром» менамуданд, баҷо меоварданд.
Ҷараёни аз хирман ба халтаву лингаҳо бардоштани чош-ғаллаи дехқонон.Чошбардорон

Дар мақола маводи марбут ба фаъолияти эҷодӣ ва иҷрокунандагии асосгузори санъати хореографии тоҷик – Ғаффор Валаматзода мавриди таҳлил қарор гирифта, саҳми ў дар рушду такомули санъати хореографии тоҷик, созмондиҳии дастаҳои ҳунарӣ, эҷоду таҳияи асарҳои саҳнавӣ ва тарбияи истеъдодҳои ҷавон арзёбӣ шудааст.

Ғаффор Валаматзода тамоми умри бобаракати хешро баҳри рушду нумўи санъати

Ҳунари намадмолӣ дар ҳар як минтақаи Тоҷикистон аз якдигар фарқ мекунанд. Дар Помир истеҳсол ва гулпартоии намадҳои пурнақшу нигор, асосан, касбу кори занҳо мебошад. Дар амали гулпартоӣ нақшҳои гуногуни анъанавӣ: резгигул, калонгул, миёнагул; нақшҳои ислимии лола, бодом, нилуфар; тасвирҳои зооморфӣ: гули аждар, тоҷи хурӯс, товус, кабӯтар, морак; нақшҳои ҳандасӣ: чоркалид, давра, турунҷ, ишкелбанд, занҷирбанд, гирдоб, мавҷ, каҷак ва гардуна истифода мешаванд.

Тасма ё миёнбандест, ки дар гузашта мардону занони тоҷик ба миён мебастанд. Камарбандҳои занон нисбат ба камарбандҳои мардон бориктару нафистар сохта мешуданд ва аз ҳар гуна матоъҳои сахту мустаҳкам ва зебо таҳия мешуданд. Камарбандҳои мардон паҳнтар буд, ки онро аз чарми мустаҳкам месохтанд. Камарбанд дар байни тоҷикон аз замонҳои қадим маъмулан аст.

Мардуми тоҷик,маъмулан,агар ба коре азм кунанд, ҳатман чизеро ба миён мебанданд.

Сайёҳони машҳуре аз қабили Марко Поло, Гилом Рубак, Клавиҳо Рюи Гонсалес, Ефемов Ф. ва дигарон бардошт аз ҳунарҳои мардуми тоҷикро дар сафарномаҳо ва асарҳои этнографии худ на танҳо зикр кардаанд, балки дар бораи баъзе аз онҳо маълумоти муфассал овардаанд.  Чунончи Марко Поло дар китобаш дар бораи ҳунару либосҳое, ки мардуми кўҳистони Помир ба бар мекардаанд, чунин гуфтааст: «Дар он ҷо одамон камонварони олидараҷаанд, бисёртар либосҳои аз пўсту пашми ҳайвонот омодашударо, ки арзиши баланд доранд, ба бар

Дар замони муосир бо шарофати Истиқлолияти кишвар таваҷҷуҳи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, хусусан, сарвари давлат ба эҳё ва рушд кардани фарҳанги миллӣ, аз ҷумла ҳунарҳои мардумӣ беш аз пеш меафзояд. Ҳар як кишвар кўшиш менамояд, ки бо роҳу тадбирҳои мухталиф фарҳанги миллии хешро ҳифз намояд. Дар шароити имрўза рў овардан ба ҷавонон ва истифода аз имкониятҳои зеҳниву ҷисмонии онҳо яке аз шартҳои ноил шудан ба инкишофи устувори давлат ва ҷомеа мебошад.

Дар мақолаи мазкур ҳунарҳои дастии занона ва нақши технологияи инноватсионӣ дар рушд ва эҳёи онҳо сухан рафтааст. Ҳунармандон дар ҳама давру замон, хусусан дар замони муосир ба анъанаҳои қадимӣ тағйирот медароранд. Ин навоварию тағйирот бори дигар нишон медиҳад, ки касбу ҳунар бояд ҳамоҳанги замон бошад. Яке аз самтҳои асосии фаъолияти ҳунармандон дар замони муосир ин истифодаи технологияи инноватсионӣ мебошад, ки натиҷаи тахайюли онҳоро тавассути техникаву технологияи замонавӣ инъикос

Таърихи мусиқии халқи тоҷик, давраҳои гуногуни пайдоиш ва ташаккулу такомули санъати мусиқӣ, жанру намудҳои гуногуни он, ҳаёту фаъолияти эҷодии олимону ҳунармандон, ҳофизону мутрибон, композиторон ва донандагони хуби фарҳанги мусиқии мардуми моро меомўзад. Бохабар будан аз гузаштаи фарҳанги халқи хеш, омўзиши таърихи бою рангини мусиқии мардуми тоҷик, донишҷўёнро бо давраҳои гуногуни инкишофи он шинос намуда, дар ташаккули ҷаҳонбиниву ахлоқ ва рушди маънавии онҳо саҳми назаррас мегузорад.