Боиси ифтихормандист, ки дар масири таърихи пурмоҷарои миллати тоҷик ва таҳоҷуми фарҳангҳо забони тоҷикӣ асолати худро гум накарда, ҳамчун муаррифгар ва ҳастии миллат боқӣ монд. Солҳои ҳаштодуми асри гузашта ҷаҳду талоши равшанфикрону ватанпарварони миллати тоҷик боис гардид, ки забони модарии мо мақоми давлатиро касб кард ва аз он пас забони коргузории расмӣ эълон гардид...

Таҳти чунин унвон рӯзи 4-уми октябри соли ҷорӣ дар Пажӯҳишгоҳи илмӣ – тадқиқотии фарҳанг ва иттилооти Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон мизи мудаввар бахшида ба Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон доир гардид. Дар ҳамоиши мазкур дар қатори кормандони пажӯҳишгоҳ меҳмонони зиёд, аз ҷумла сардори раёсати фарҳанг ва ҳунарҳои мардумии Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Низомӣ Хуршед, директори Муассисаи нашриявии “Ирфон” Абдураҳмонзода Абдувалӣ, муовини директори Муассисаи давлатии Агентиии миллии Созмони байналмилалии рақамгузории стандарти китоб – Хонаи китоби Тоҷикистон Муҳаммаднабӣ Баёнӣ ва рӯзноманигорон аз ВАО иштирок доштанд.

Яке аз гиёҳҳое, ки дар тибби халқӣ маъмулу машҳур буда, мавқеи хосаро ишғол намудааст испанд мебошад. Он ҳамчун растании тирреша то 20-80 см қад кашида, намудаш гули 5-гулбаргаи зард, сафед, ғӯзаи сертухм тухми қаҳвагӣ ё буртоби ашхабӣ дорад. Ин растанӣ аввал сабзранг мешавад, ҳангоми пухта расидан оҳиста-оҳиста ба ранги зард табдил меёбад...

Гулдӯзӣ аз қадимтарин ва ҷаззобтарин ҳунари бонувон маҳсуб меёбад, ки дар манотиқи гуногуни олам занону духтарон ба он шавқу ҳаваси беандоза доранд. Бонувони мо аз қадимулайём омӯхтани ҳунарҳои занона, ба хусус гулдӯзиро шараф меҳисобиданд ва ҳар як модар кӯшиш мекард, ки ба духтараш ҳунарҳои дӯхтани дарзу чо ва гулдӯзиро ёд диҳад. Мавриди зикр аст, ки барои офаридани гуле дар матоъ заҳмати чанд ҳунарманд сарф мешавад...

Драматургия ва театри миллии мо дар ҳоли талош ва ҷустуҷӯи дарёфти за-бони муосири муошират бо мухлисони хеш ҳастанд. Мо шоҳиди кӯшишҳое ҳастем, ки ба рушди ин ду навъи муҳими ҳунарӣ мусоидат менамоянд. Яке аз ин тадбирҳои муваффақ ва самарабахш дар рушди драматургияи миллӣ Оз-муни ҷумҳуриявии драматургон мебошад, ки қариб ҳамасола бо ташаббуси Вазорати фарҳанги кишвар амалӣ ва тибқи одат ба санаҳои муҳими ҳаёти сиёсиву иҷтимоии кишвар бахшида мешаванд...

Аҳли санъату ҳунар, аз ҷумла ҳунармандони сирк дар пайванди робитаҳои фарҳангӣ саҳми арзанда гузошта метавонанд. Як ҳунарманди сирк метавонад бо номераи худ сайри ними ҷаҳон кунад, риштаҳои дӯстиро бипайвандад, фарҳангу ҳунари кишвари хешро ба халқҳои гуногун муаррифӣ намоянд. Агар ба ин муваффақ шуд, ин рисолати муборак ва бахти баланд аст барои ӯ, барои сирки тоҷик ва аҳли санъату ҳунари кишвараш...

«Шашмақом»  барҳақ  яке   садоҳои тамаддунҳои  бузург  аст. Дар  мазмуни  фарҳангии  мусиқии  олам  ба  монанди  он  падидаи  нодиреро  дастрас  намудан  ғайри  имкон  аст. Дар доираи  санъати  шифоҳӣ «Шашмақом»  низ   беназир    ва  аз  лиҳози  маънӣ, сабк  ва  мазмун  бузург  буда  аз  шоҳҳасари  мусиқии  суннатӣ  буданаш  шаҳодат  медиҳад. Баҳри  ҳифзу  рушду  нумӯ  бахшидан  ва  аз  умқи  қарнҳо  интиқол  додан  то  ба  замони мо садҳо  муаррихону,  мусиқишиносон, мутафаккирон  хидматҳои  беназире  намудаанд...   

Ривоятҳо аз гунаи осори шифоҳӣ буда, дар рушду густариш ва ҳифзи фарҳанги мардумӣ нақши муассир доранд. Чунки ривоят ҳамчун қиссаи шифоҳӣ ифодагари донишу таҷриба ва тасаввуроти мардум дар бораи шахсиятҳои таърихӣ, ёдгориҳо, мазору дахмаҳо, деҳкадаву зиёратгоҳҳо ва ғайра мебошад. Гарчанде ривоятҳои дар атрофи ин ё он ёдгорӣ ва ё шахсиятҳо эҷодшуда билкул воқеӣ набошанд ҳам, вале онҳо дар рушди фарҳанги маънавии мардум ва зинда нигоҳ доштани номи аксари ёдгориҳои таърихӣ-фарҳангӣ ва табиӣ аҳамияти хосса доранд...