Ҳунаркада

Истифодаи касбу ҳунар яке аз омилҳои рӯзгузаронии мардум ба шумор рафта,  дар гузашта ва имрӯз вобаста ба талабот маҳсулоти онҳо мавриди истифода қарор мегиранд. Дар иртибот ба давру замон, талабот ва шароити зисти мардум баъзе ҳунарҳо аз байн рафта, баъзеи онҳо ҳанӯз ҳам дар минтақаҳои кӯҳистон мушоҳида мешаванд.

Имрӯзҳо бо пайдо гардидани техника ва технологияи муосир ҳанӯз ҳам мардум аз маҳсулоти ҳунарҳои дастӣ дар кору зиндагии рӯзмарраи худ васеъ истифода мебаранд, ки омили асосии ин падида талабот ва ниёзи мардум мебошад. Барои мисол метавон гуфт ки касбу ҳунарҳои оҳангарӣ, табақтарошӣ, гаҳворасозӣ, сандуқсозӣ, бофандагӣ, созтарошӣ, танӯрсозӣ ва амсоли инҳо ҳанӯз ҳам фаъол буда, мардум аз маҳсулоти  сохтаи онҳо ба пуррагӣ истифода мекунанд. Ин омил метавонад барои...

Ҳунармандӣ бахши муҳими фаъолияти инсон дар ҳаёт ба ҳисоб меравад. Рӯзгор аз домани пурганҷи дасти ҳунарманд саршори рангорангӣ  мегардад. Ҳунар гавҳари гаронбаҳо аст, ки шахсро соҳибиззат намуда, шабеҳ ба дарахти серҳосиле мегардонад ва инсонҳо аз меваҳои он баҳравар мегарданд.  Дар шаҳру навоҳиҳои ҷумҳурӣ  як қатор одамон ба ҳунармандӣ сару кор дошта, зиндагии худро бештар бо ҳамин роҳ пеш мебаранд. Ҷанбаи даромади бошандагони деҳаҳо...

Ҷашну маросим бо навъҳои гуногунаш як ҷузъи муҳими фарҳанги ғайримоддии халқи тоҷик маҳсуб меёбад. Мардуми тоҷик дар замонҳои қадим низ ҷашну маросим ва анъанаву суннатҳои неки ниёгонро аз нестшавӣ эмин дошта, онро то ба насли имрӯз интиқол додаанд. Бояд гуфт, ки ҷашну маросимҳои тоҷикон дорои ҷиҳатҳои фарҳангӣ, иҷтимоӣ, тарбиявию ахлоқӣ буда, иддае аз онҳо шахсро дар рӯҳияи хештаншиносӣ тарбия мекунанд. Яке аз хусусиятҳои аслии ҷашну  маросимҳо, ки то замони мо расидаанд, ин ҷанбаҳои тарбиявӣ доштани онҳо дониста мешавад....

Омӯзиши вазъи фаъолияти шахсони ҳунарманд дар ин шаҳру навоҳии ҷумҳурӣ барои эҳёву муаррифӣ намудани намунаҳои фарҳанги ғайримоддии халқи тоҷик ва рушди он мусоидат мекунад. Зеро ба ин восита мо метавонем ҳунармандони асилро, ки тӯли солҳои зиёд дар як кунҷи деҳе ё шаҳраке бо ҳунари аҷдодии хеш машғуланд, муаррифӣ намоем ва аз боби фаъолият ва натиҷаи маҳсули дасти эшон чанд сухан гуфта бошем. Хушбахтона, баъди эълон гардидани соли 2018 ҳамчун «Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ» ва дар идомаи он эълон намудани солҳои...

Мардуми тоҷик дар баробари ҳунарманд будан, нисбати санъату фарҳанг низ бетаваҷчуҳ нестанд. Аз қадимулайём бо садои асбобҳои гуногуни мусиқӣ, ки дастранҷи худи эшон аст, мерақсиданд, суруд замзама мекарданд ва орзуву ормон, дарду алами ғарибиву нобасомониҳои рӯзгорашонро бо асбоби сохтаашон ҷур намуда, месароиданд. Ба ин далел дар хонадони мардуми тоҷик намунаи ин ё он сози мусиқиро дучор омадан як чизи муқаррарӣ аст. Дар сохтани асбобҳои мусиқии халқӣ ҳам занон ва ҳам мардон ҷалб гардидаанд. Вале аз ҷониби занон танҳо ...

Оши угрои қайладор яке, аз таомҳои маъмулии мардуми Панҷакент ба ҳисоб рафта, новобаста аз фасли сол ин таомро тез-тез омода мекунанд. Угрои қайладор таоми хеле серғизо буда, маҳз бо гӯшти қайла омода карда мешавад. Модарон ин таомро дар ҳама деҳаҳои шаҳри Панҷакент тайёр мекардаанд. Икромова Шарофат аз зумраи бонувони ҳунарманди панҷакентӣ буда, зимни мусоҳиба ӯ ба мо тарзи тайёр кардани оши угрои қайладорро нақл кард. «Агар барои як оилаи иборат аз  7-8, нафар ин навъи угроро пухтанӣ бошем, бояд миқдори маҳсулоти зарурӣ муайян карда шавад.

Фарҳанг ҷанбаи мустаҳкам ва бою ғанӣ барои таърихи инсоният ба шумор меравад. Табиист, ки дар симои ҳар як шахс фарҳанги ӯро дидан мумкин аст. Дар шароити кунунӣ шахсият ва миллати касро вобаста ба рафтору гуфтор ва амалҳои фарҳангиаш муайян кардан мумкин аст. Аз рӯи ном муайян кардан мумкин аст, ки Мастчоҳи Кӯҳӣ яке аз ноҳияҳои кӯҳии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шумор меравад. Аз рӯи мушоҳидаҳо то солҳои наздик ин ноҳия роҳҳои душворгузар дошта, рафтуомад ба маркази вилоят ва ҳатто ҷумҳурӣ нисбати дигар минтақаҳо камтар ба назар мерасид.