Интишорот

Оростани хони наврўзии «ҳафт син», аз суннати бостонии эрониён аст. Баъзеҳо ба хони «ҳафт син» 7 ашёи номашон бо ҳарфи арабии «син» шурўъшаванда, чунончи,  сабза, сир, себ, суманак, санҷид, сипанд ва сирко мегузоранд. Аммо ин анъана як андоза таҳриф шудааст. Ин хони наврўзӣ ба ҳарфи арабии «син» (ҳамчунин «шин») ҳеҷ иртибот надорад.

Чунин ном дошт Конфронси ҷумҳуриявие, ки дар Пажӯҳишгоҳи илмӣ-тадқиқоии фарҳанг ва иттилооти Вазорати фарҳанги Тоҷикистон баргузор гардид. Қадимитарин ҷашни миллии тоҷикон дорои сарвати бебаҳои тамаддун аст ва ҳар қадар, ки паҳлуҳои мухталифи он пажӯҳиш мешавад, боз ҳам фалсафаву розҳои зиёди он нокушода мемонад. Бузургии Наврӯз ҳам дар фаласафаи он аст, ки асрҳост аз он ҳарф мезананд ва боз ҳам сухани гуфтаниву ҳарфи шуниданӣ боқӣ мемонад.

Ато Аҳроровро барҳақ метавон аз чеҳраҳое муаррифӣ кард, ки умре синамои тоҷикро нақд кардааст ва дар ҳамин ришта китобу мақолаҳо навиштааст. Мутаваллиди Самарқанди бостон аст. Номзади илми санъатшиносӣ 1967, аълочии кинематографияи ИҶШС 1979 мебошад. Дар Энсиклопедияи миллии тоҷик дар бораи ӯ мехонем:

Ҳангоми экспедитсияҳои мардумшиносӣ маълум гардид, ки дар худи соли 2018 тўли як моҳ дар арафаи ҷашни Наврўз Ҳайдарова Ойдил 22 маротиба деги суманак мондааст. Албатта, ў ҳам барои мардуми маҳалла ва ҳам барои корхонаву сохторҳои гуногун намудҳои гуногуни суманакро омода кардааст. Чи тавре ки аз мушоҳидаҳо бар меояд, тамоми умри ин бонуи ҳунарманд сарфи ҳамин кор ва ба хизмати мардуми Бохтар ва деҳотҳои он гузаштааст.

ПАЛОРАК аз деҳкадаҳои бузургу маъруфи шаҳристони Масчо (саргаҳи водии Зарафшон) аст, воқеъ дар Болои Масчо (омм онро Палдорак, аммо мардумони ин деҳа худ Пулорак мехонанд). Вожаи ПАЛОРАК дар қомусҳо гоҳе ба гунаи БАЛОРАК ё БАЛОЛАК низ омада, аз вожаҳои ноби порсӣ аст ба маънои шамшери ҷавҳардор, фӯлоди ҷавҳардор. Чунончи ин вожа дар «Луғати фурс» ба гунаи ПАЛОЛАК бо ин шарҳ омада: «Палолак ҷинсест аз пӯлоди гавҳардор, чунонки Рӯдакӣ гуфта:

Халқи тоҷикро ҳанўз аз даврони қадим бо намунаҳои фарҳанги волои моддию ғайримоддиаш мешиносанд. Ҳамин аст, ки дар иртибот ба фарҳанги ғайримоддӣ солҳои охир омўзиш ва тарғибу ташвиқи он дар мадди назари Ҳукумати Тоҷикистон мақоми аввалиндараҷаро ба худ касб кардааст. Ниҳодҳои марбута низ барои иҷро ва амалӣ намудани ин мақсад муваззаф гардидаанд. Яке аз иқдомҳои фарҳангдўстонаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ин аст, ки дар Паёми худ ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон солҳои 2019-2021-ро «Соли рушди деҳот, сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ» эълон намуданд.

Дару девори ҷаҳон худ дару девори зан аст,

 Кори дунё ҳама дар пайравии кори зан аст.

 Нест ҷуз бори хас он бор, ки мардон бикашанд,

 Ғами дунёи наву кӯҳна ҳама бори зан аст.

                                                                                                    Лоиқ Шералӣ

Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон  Фестивали ҷумҳуриявии «Суруди Модар – Алла» баргузор мекунад. Гуфта мешавад, ки ин фестивал рӯзи 6-уми март дар толори «Кохи суруш» доир мешавад ва дар он ҳудудан 700 нафар кормандони вазорату идораҳо, бонувони шинохта ва ҷавонон ширкат хоҳанд кард. Дар хабари расмии Кумита гуфта мешавад, ки то кунун ду давраи фестивал дар нашҳру ноҳия ва вилоятҳо гузаштааст ва ғолибонаш ба озмуни ҷумҳуриявӣ роҳ ёфтаанд.