Ҳунаркада

Аз 8-ум то 12-уми апрели соли 2019 дар шаҳри Тошканди Ҷумҳурии Ўзбекистон семинар-тренинги минтақавӣ барои коршиносони Осиёи Марказӣ таҳти унвони «Татбиқи самарноки Конвенсияи ЮНЕСКО (2003) оид ба ҳифзи мероси фарҳанги ғайримоддӣ дар Осиёи Марказӣ» баргузор гашт. Дар он, асосан, мутахассисони мероси фарҳанги ғайримоддӣ аз кишварҳои Осиёи Марказӣ (Тоҷикистон, Ўзбекистон, Қирғизистон ва Қазоқистон) даъват шуда буданд.

Мушаррафа Қосимова - ҳунарманди маъруфи тоҷик, ки миёни аҳли ҳунар “модари театри тоҷик” номида мешавад, шаби гузашта дар синни 102-солагӣ аз олам даргузашт.  Набераи ҳунарманди маъруф, рӯзноманигори варзида Шамсия Қосим  иброз дошт, ки модаркалонаш соати 12 - и шаб дар манзилаш воқеъ дар шаҳри Душанбе чашм аз олам баст.

Суннатҳои либосдўзию либоспўшии тоҷикон дорои мазмунҳои фарҳангию иҷтимоӣ ва асотирию эътиқодӣ мебошанд. Онҳо зинаҳои рушду тараққиёти ниёгони мардуми тоҷикро аз даврони бостон то ба имрўз дар худ инъикос кардаанд. Қабл аз ҳама гуфтан лозим аст, ки тоҷикон ба интихоби ранги либос таваҷҷуҳи махсус доранд. Аз замонҳои қадим ниёгони тоҷикон – суғдиёну бохтариён аз матоъҳои пахтагин ва баъдтар абрешимини сафедранг бештар либос медўхтанд. Ранги сафеди либос рамзи покию озодагӣ, беолоишӣ, бахти сапед ва сулҳу амониро ифода мекард.

Ҳунари тунукасозӣ дар ороиши деворҳо, бомпўш, нигасаи хона ва дигар қисмҳои бино ба кор бурда  мешавад. Устоҳои тунукасоз дар иҷрои корҳои  истеҳсолӣ аз асбобу олоти хосси ин ҳунар: миқрози тунукабурӣ, анбўр, сандон ва хоиск, гиро, кордҳои махсус, исканаву сумба ва чанде  дигар истифода мекунанд. Дар пайванд кардани тунукапораҳо устоҳо аз усулҳои  қаткунӣ, кафшери  махсус ва баъзан ширешҳо истифода  мебаранд.

Зодаи рустои Шаршараи ноҳияи Данғара, мутаваллиди 1 июни соли 1935. Тўрахон Аҳмадхонов   шуъбаи актёрии Институти давлатии санъати театрии ба номи А.В. Луначарский шаҳри Маскав (1960) ва курси олии коргардони Театри марказии тамошобини навраси шаҳри Маскав (1971)-ро хатм намудааст.

Мухтор Ашрафӣ як чеҳраи барҷастаи фарҳангу маданият дар Тоҷикистон ва Узбекистон буд. Дар 63 соли умраш аз худ мероси гаронбаҳо боқӣ гузошт ва оҳангҳои эҷодкардаи вай имрӯз ҳам иҷро мешаванд ва таъсир доранд. Асарҳои калонҳаҷми ӯ, бахусус операҳое, ки бо ду забон дар Душанбе ва Тошканд эҷод кардааст, ганҷинаи бебаҳои фарҳанги миллатанд.

Хушбахтона, дар солҳои охир миёни деҳаҳо барои Ҷоми Наврўз мусобиқаҳои гўштингирӣ, воллейболбозӣ, футбол ва бозиҳои дигар хело фаъол гардидааст, ки ин нишонаи сулҳу субот, дўстию рафоқат ва эҳтироми зиёд нисбати ҳамдигар мебошад. Умуман, дар ноҳияи Данғра бахшида ба ҷашни Наврўз бозиҳои зиёде гузаронида мешавад ва он ҳама баҳри болидарўҳ гардонидани кўдакону наврасон, бозиҳо барои якдигарфаҳмӣ, меҳру муҳаббат, дўстию рафоқат, хушҳолӣ ва аз дилҳо бурун кардани кибру ғурур ва пеш аз ҳама хотирмону шавқовар гузаронидани иди Наврўз доир карда мешавад.

Хатлон яке аз вилоятҳои гармтарини кишвар ба шумор меравад. Аз сарчашмаҳо ба мо маълум аст, ки вазъи ҷуғрофӣ ва иқлим ба фарҳанг ва ба тарзи зисту зиндагонии одамон таъсир мерасонад. Дар ноҳияҳои Ҷалолиддини Балхӣ, Ҷайҳун ва Шаҳритўси вилояти Хатлон анвои таомҳо ва хўроквориҳо мутобиқ ба иқлиму табиати он ҷо вобастагӣ дорад. Ин минтақаи гармтабиат маҳалли тарбузу харбуза ба ҳисоб мераванд. Яъне дар ин минтақаҳо мардум бештар ба зироаткорӣ ва корҳои полезӣ машғул мебошанд.