Ҳунаркада

«Падарам ин касбро аз устояшон, ки пеш аз он усто 4 пушти гузаштагонаш ин қандро омода мекардаанд, ёд гирифтаанд. Падарам 5-ум ва ман 6-ум пушт ҳастам, ки пешаи қандрезиро ҳам идома дода истодаам ва ҳам ба фарзандонам меомўзонам. Вақте ки мо хурд будем, падарам барои моро хурсанд кардан аз ҳамин қиёмҳо ба мо ҳар гуна ҳайвоначаву бозичаҳо сохта медоданд, ки ман низ аз он кас омўхтаам. Аз ҳамон давраҳо завқи қандтайёркунӣ дар дилам пайдо гашта буд. Ҳоло ҳам вақте тўй меравам дар хонаи соҳиби тўйдор бо баробари дегро ба болои оташ гузоштан писарбачаҳои дар тўй буда наздам омада, «амак ва ё бобо барои мо оҳуча сохта тид» мегўянд. Баъзеяшон он бозичаҳоро нигоҳ медоранд, ки ҳатто дар тўйи арўсии худ дар пеши тахти домодиву арўсиашон гузошта тўй мешаванд.»

Дар даҳсолаҳои охир дар саросари ҷаҳон раванди глобализатсия ё ҷаҳонишавӣ суръати худро афзуда, масъалаву мушкилоти зиёдеро ба бор овард. Дар фарҳанги суннатии ҳар як халқу миллат ва қавмҳои олам таъсири ногувори фарҳанги ғайр роҳ ёфт ва намунаҳои зиёди мероси фарҳанги ғайримоддӣ ба муқовимати технологияи ҷадид ва техникаи иттилоотии асри навин мувоҷеҳ шуда, мавқеи пештараи худро аз даст доданд.

Мардуми Вилояти Мухтори Кўҳистони Бадахшон аз ҷумла водии Бартанг ҳам аз намудҳои мухталифи ҷорўб васеъ истифода мебаранд. Онҳо дар баробари ҷорўбе, ки аз рустании махсуси ҷорўбӣ омода мегардад, аз алафҳои дигар низ ҷорўбҳои гуногунро таҳия менамоянд. Аммо ҷиҳати фарқкунандагии ҳунари ҷорўббандии мардуми водии Бартанг аз минтақаҳои дигар дар он аст, ки дар ин ҷо ҷорўбро асосан бонувон мебанданд.

Мусиқии анъанавӣ-касбии халқи тоҷик шохаи дар масири таърих ташаккулёфтаи силсилаи мақомҳост, ки дар мамлакатҳои Шарқи Наздику Миёна, дар шакли дстгоҳҳои эронӣ, муғомҳои озарӣ, мақомҳои арабӣ, нуба (шадда)-ҳои мағрибӣ, рогҳои ҳиндӣ, муқомҳои ўйғурӣ паҳн гардидааст. инчунин дар Ўзбекистон, Қазоқистон (ўйғурҳо) вуҷуд доранд. Силсилаи машҳури «Шашмақом»-и тоҷикон меросбари аслии силсилаи суруду навоҳои Дувоздаҳмақом мебошад.

Шоми 22 апрели соли 2019 дар Театри давлатии академии опера ва балети ба номи С.Айнӣ маросими пўшидашавии Фестивал – озмуни ҷумҳуриявии театрҳои касбӣ «ПАРАСТУ – 2019» бо тантана ва шукуҳу шаҳомати хоса баргузор гардид. Муовини якуми вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Обид Назариён иштирокчиён ва меҳмонони ҷашнвораро бо анҷоми он табрик гуфт: «Ин ҳамоиши бошукўҳ бори дигар собит сохт, ки санъати театрии тоҷик дар замони Истиқлолияти давлатӣ вобаста ба пешрафти ҷомеа ба комёбиҳои назаррас ноил гашт».

Ҳанӯз аз ибтидои солҳои сиюм сар карда, киносозони тоҷик ба асарҳои устод Садриддин Айнӣ рӯ оварданд ва нахуст ба романи «Дохунда» таваҷҷуҳ зоҳир намуданд. Дар ин бобат сенаристони рус А. Олшанский, Н. Достал ва И. Прут аз рӯйи ин роман сенарияҳо эҷод карданд ва борҳо барои маслиҳат бо муаллифи роман вохӯрдаанд. Аммо бо ҳар баҳона таҳияи сенарияи «Дохунда» аз як сол ба соли дигар мемонд.

Заргарӣ яке аз санъатҳои қадимаи  ороишию амалии тоҷикон ба шумор меравад. Аз бозёфтҳои бостоншиносон маълум мешавад, ки аввалин намунаҳои маснуоти заргарӣ ба давраи неолит (асри биринҷӣ) тааллуқ доранд. Ба санъати заргарии давраи тоисломӣ оро додани маснуоти заргарӣ бо тасвири ҳайвонот, одамон ва ҷонварони тахайюлӣ хос буд. Дар давраи исломӣ тарзи ороиши маснуоти заргарӣ рушд ёфта, зарагарон ва ороишгарон бештар аз нақшҳои ислимӣ – гулу растанӣ, шаклҳои ҳандасӣ ва матнҳои хатти арабӣ истифода мекунанд.

Бахшида ба 90- солагии кинои тоҷик бо иқдоми Пажӯҳишгоҳи илмӣ –тадқиқотии фарҳанг ва иттилооти Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон (директораш Шариф Комилзода) китоби нави киношинос Тилло Некқадамов таҳти унвони «Бозтоби чеҳраҳои дурахшони кино» (Душанбе, «Аржанг», 2019, 248 саҳ.) аз чоп баромад.