Суханронии Пешвои миллат ба муносибати Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Бо фарорасии айёми хуши баҳорӣ дилҳо аз фараҳу шодкомӣ лабрез мешаванд, ҷашни суннатии ниёкони некноми мо Наврӯзи Аҷам бо бағали пур аз сабзаву гул вориди диёр мегардад. Аз қудумаш хонаву кошона рушан, боғу роғ сабзу тар, оби чашмасору дарё мусаффост. Замини хотиротамон шукуфазор мешавад, ёдҳои наву кӯҳан ба ҳам меоянд ва моро лаҳазоте аз ин олам ба олам рӯъёҳо партов мекунад ва дар пеши назар ин лаҳазот танҳо гулу сабза меояд, ки рамзи хуррамииву нишот аст.
Таърихи Наврӯз куҳан аст. Аммо Наврӯзи замони мо ҳам таърихи худро дорад. Замони Шӯравӣ на ҳамеша ин ҷашни ниёкон таҷлил мешуд ва дар баъзе мавридҳо ҳатто ба мушкил аз он ёдовар мешуданд.
Аввалин филми мустанад дар Тоҷикистон дар бораи бораи Наврӯзро коргардони маъруф Сафарбеки Солеҳ ба навор бардоштааст. Ин ҳам замоне буд, ки Наврӯз дар Тоҷикистони сотсиалистӣ эҳё мешуд. Бо талошҳои пайгирона филми мазкур бо унвони “Ба номи Ҳурмуз” рӯи навор омад.
Атахон Сайфуллоев, як тан аз адабиётшиносони шинохтаи кишвар, шоир, нависанда, драматург, Ходими шоистаи фарҳанги Тоҷикистон, узви Иттифоқи нависандагон субҳи имрӯз, 17-уми март дар синни 84-солагӣ дар манзилаш воқеъ дар шаҳри Хуҷанд дида аз олам барбаст. Соати 12 имрӯз маросими видоъ бо марҳум дар назди ҳавлиаш баргуор шуд. Атахон Сайфуллоев замоне сарварии Кумитаи радио ва телевизиони мамлакатро ҳам ба уҳда дошт, вале фаъолияти ӯ дар пажуҳишҳои илмиаш барҷастатаранд, то ки дар маҳорату
Орзуву омоли мардум на танҳо ба тарзи шифоҳӣ бо хондани суруду таронаҳо ва рубоиҳо, балки тавассути иҷрои амалҳои суннатӣ, расму ойинҳо ва инчунин дар сурати ашё, ҷонварон, меваю ғизоҳо, рангҳо, аносири табиат ва амсоли инҳо дар шакли рамз ё намодҳо низ баён мегарданд. Ҳар як ҷашну маросими тоҷикон моломоли рамзу маъниҳои нуҳуфта, розҳои таърихӣ, унсурҳои асотири бостонӣ ва мазмунҳои печидаи ҳаётӣ мебошанд.
Рамз як навъ баёни иҷтимоӣ маҳсуб аст, ки дар шаклҳои лафзӣ, хаттӣ, тасвирӣ, иҷроӣ
Дар давоми зиёда аз сад соли охир, дақиқтараш дар муддати 105 соле, ки матбуоти тоҷик арзи вуҷуд дорад, забони матбуот низ ҷузъи муҳими забони адабӣ гардидааст, яъне дар маҷрои инкишофи забони адабии тоҷик рўзноманигорӣ равияи нисбатан навест, ки дар ибтидои қарни гузашта ба миён омада такмил ёфтааст ва чун як ҷанбаи хосаи услубиёти забон тадриҷан шакл шакл мегирад. Ҳарчанд дар солҳои охир забони матбуот дар байни олимони забоншинос ва умуман муҳаққиқону аҳли илму адаб баҳсҳои зиёд ба вуҷуд овардааст, аммо матбуот ҳамчун шакли классикии васоити
Ҷаласаи тантанавӣ бахшида ба Рӯзи матбуоти тоҷик, баъди зуҳри имрӯз дар бинои театри академӣ-драмавии ба номи Лоҳутӣ бо суханони муқаддимавии Вазири фарҳанги Тоҷикистон Шамсиддин Орумбекзода оғоз шуд.
Дар бораи ин ҷаласа матлабе хоҳем дошт. Аммо ҳоло суханронии ифтитоҳии Вазири фарҳанг, ки худ як таҳлили фарогири вазъи матбуот дар кишвар ва дурнамои он мебошад, пешкаши шумо мегардонем.
Аё модар, мадори ман ту будӣ,
Гули аввалбаҳори ман ту будӣ.
Нахушкад чашмаи шеъру сурудам,
Зи бас сарчашмадори ман ту будӣ.
*** *** ***
Аё модар, ба қурбони ту мирам,
Чу муҳри меҳри паймони ту мирам.
Ҷаҳон пурмакру дастон аст, бигзор,
Ки ман дар рӯи дастони ту мирам.
Дар Мизи гирде, ки субҳи имрӯз дар Пажуҳишгоҳи фарҳанг ва иттилооти Вазорати фарҳанги Тоҷикистон баргузор шуд, масоили марбут ба матуботи даврӣ ва таҳлили мушкилоти замони муосир мавриди баррасӣ қарор гирифт.
Шариф Комилзода, Директори Пажуҳишгоҳ дар суханони ифтитоҳии худ ёдрас шуд, ки Мизи гирд дар остонаи рӯзи матбуот – 11-уми март доир мешавад ва ҳадаф аз он муруре ба вазъи матбуот ва инъикоси масоили мубрами рӯз дар расонаҳои кишвар аст.
Зиннатуллоҳи Исмоилзода, Раиси Иттифоқи журналистони Тоҷикистон дар мавзуъи